36 - MAMELEK

Irafta mamelek işinde kaşık
Men senen şınglaşmam avzun sasık..



Nogaylarda mamelek kültürün içinde yerini almıştır, Doğum sırasında mamelek (un helvası) yapılır. Doğum sırasında ailenin yaşlı hanımları toplanır. Bu mamelekten herkese ve yeni doğum yapmış anneye (süt olması için) ikram edilir. Ayrıca Nogay çayı içilir.

35 - MAYLI KALAKAY

Tarif: Hacer Taşyaran
Nogayların yaptığı maylı kalakay biraz farklı
Malzemeler
1 kg un ( 3 yada 4 kalakay için tepsinin büyüklügüne göre)
bir tutam tuz
1,5 paket margarin
süt unu kivama getirecek kadar annem göz kararı diyor
su katılmaz
bunlar aynı kapta karıştırılarak yoğrulur hamur kıvama gelene kadar
bezeler alındıktan sonra dinlenmeye bırakılır (kolay açılması için)
dinlendirilen hamur oklava yardımıyla açılır
daha sonra ayrı kapta eritilen margarin hamur üzerine fırça yardımıyla sürülür ve daha sonra gül seklinde sarılır (saraylı tatlı gibi )
gül seklinde sarılan hamur 20 dk kadar dinlenmeye bırakılır
daha sonra dinlenen hamur tepsi büyüklügüne göre açılır ve isteğe göre üzerine yoğurt yumurta ya da süt sürülerek fırına verilir ve kızarıncaya kadar kadar pişirilir
afiyet olsun...

4 kat açılmış hamurun arası maylanır 
saraylı tatlı gibi toplanıp sonra beze haline getiriliyo ve tekrar açılıyor

34 - KURUT AYRANI

 Tavernier Nogay askerlerinin kısrağa binmelerinin onlar için yararlı olduğuna işaret eder, bunun sebebeni ise şöyle izah eder:
Çünkü onlar kısrak sütünden yararlanılarak yapılan kımızı içerler,
atları olanlar yanlarında içi güneşte kurutulmuş peynir dolu bir çanta ve içini buldukları suyla doldurdukları keçi derisinden bir tulum bulundururlar,
atın karnı altına bağladıkları su tulumunun içine  iki üç parça peynir atarlar, peynirler atın hareketleri sayesinde yumuşar

böylece tulumun içinde ekşi bir süt oluşur ve bu onların doğal içeceğidir,

kap kacak olarak her süvarinin hem kendi için hemde atına su içirmek için kullandığı eyerin çatısına asılmış bir tahta çanağı vardır.(tavernier )

Cırav ŞALKİYİZ TİLENŞİULU bir cırında bulay ayta

Yaman atka, alay yanım, 
Yal bitse,
Yanıma torsık arttırmas,
Yaman kisige, alay yanım,
Mal bitse,
Yanma konisi kondırmas.
cırda atın yanına asılan tuluk yani TORSIK dan bahsediliyor


2 numaralı resimde TORSIK çizilmiş
1 - TULIK
2 - TORSIK
3 - KURJIN (ŞONTAY)
4 - KAVGA (KÖNEK, KÖNŞELEK)
5 - YARGAK (UNUVLAVIŞ)

33 - UVMA KALAKAY

(Not: videonun sonuna doğru sunucunun verdiği kalakay tarifi kırım tatar usulü kalakay tarifidir, videodaki hamur işi Nogay usulü tereyağ ile uvulan az süt ile yoğrulan uvma kalakaydır)
uvma kalakay tarifine nogay forumdan ulaşıldı

uvma kalakay kahvaltıda yediğimiz bir ekmek çeşididir.

Malzemeler:
iki kalakay icin
bir paket un (1kg)
bir tutam tuz
biraz süt (cok koymayinn ana maddesi süt degil sütün konma amaci hamurun cabuk pismesi icin
bir paket kabartma tozu
bir paket teragyagini bir paket unla hamur kivamina gelecek kadar ovulur

süt ile iyliyek ((Uvma kalakay Hacerin anlattığı gibi yapılıyor. Kurabiye gibi yendiği zaman ağızda dağılması gerekir. Üzerine sütü sadece gezdirirsiniz. Kahvaltı da tercih ediliyor.)

annem su koyulmaz adı üzerinde uma diyor gevrek olması için su koyulmuyormuş
oda sıcaklığındaki bekletilen tereyağını unla karıştırılıp yogrulur, ta ki un kıvamına gelinceye kadar( Kurabiye gibi) 

Tarif : HACER TAŞYARAN

Tarif aşağıdaki açıklamayla tamamlanıyor,

Uvma kalakay: Hamur TEK katlı olarak hafif ince şekilde açılır (uvulduktan sonra)... Öyle pişirilir...
FATİH POLATTam bir tarif verecek olursa

Malzemeler:
iki kalakay icin
bir paket un (1kg)
bir tutam tuz
biraz süt (cok koymayinn ana maddesi süt degil sütün konma amaci hamurun cabuk pismesi icin
bir paket kabartma tozu
bir paket tereyagini oda sıcaklığında bekletip yumuşayınca bir paket unla hamur kivamina gelecek kadar ovuyoruz.
sütü az koyuyoruz asıl tereyağla yapıyoruz hamuru, su hiç konulmuyor amaç gevrek bir hamur işi yapmak,
hamuru ince bir şekilde tavaya yayıyoruz ve pişiriyoruz.

Genellikle kahvaltıda yeniyor, pişince ağızda dağılan bir kıvamı olması gerekiyor, yerken üzerine süt gezdirebilirsiniz

Afiyet olsun.